OZ METAL SICAK İŞ TAKIM ÇELİĞİNİN FARKLI ISIL İŞLEM PARAMETRELERİNİN MİKROYAPI, SERTLİK VE AŞINMA ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ

Abstract

Bu çalışmada krom, molibden ve tungsten elementlerini içeren sıcak iş takım çeliği kompozisyonu üretilmiştir. Toz metalurjisi (TM) ile üretilen bu sıcak iş takım çeliğine farklı soğutma ortamlarında soğutulmak kaydıyla ısıl işlem uygulanmıştır. Üretilen alaşıma uygulanan farklı ısıl işlemlerin mikroyapı, sertlik ve kuru ortamdaki aşınma özelliklerine etkisi incelenmiştir. Bu kapsamda TM yöntemi ile numune üretimi esnasında toz karıştırıcı, toz presleme kalıbı, hidrolik pres ve sinterleme işlemi için de atmosfer kontrollü sinter fırını kullanılmıştır. TM üretim işleminin ardından numuneler ısıl işleme tabi tutulmuştur. Isıl işlem için Protherm marka ısıl işlem fırını, mikroyapı analizleri için Nikon marka optik ışık mikroskobu, sertlik ölçümleri için Shimadzu marka mikro sertlik ölçüm cihazı, aşınma testleri için 4D-ECN model Tribometre cihazı kullanılmıştır. Aşınma testi 20N yük altında, 100 metre kayma mesafesinde ve 0,02 m/sn ye kayma hızında gerçekleştirmiş. Isıl işlem 800 °C de yapılmıştır. Östenitleme sıcaklığında 1 saat beklenildikten sonra numunelerden ilki suda, ikincisi havada üçüncüsü ise kumda soğumaya bırakılmıştır. Sonuçlara bakıldığında en yüksek sertlik değeri suda soğutulmuş numunelerde ölçülürken, kumda soğutulan numunelerde en yüksek aşınma alan kaybı ölçülmüştür.