Hazır Beton Üretim Tesislerinde Atık Yönetimi

Abstract

Hazır beton; sağlıklı kentleşme ve sağlam yapılaşmanın bir gereği olduğundan inşaat sektörünün temel malzemelerinden birisidir. Agrega, su ve çimentonun belirli oranlarda homojen olarak karıştırılmasıyla elde edilen hazır beton başlangıçta şekil verilebilecek derecede akıcı kıvamda olup, daha sonra katılaşarak sertleşen bir yapı malzemesidir. Hızlı nüfus artışı ve gelişen sanayi, yapılaşma ve kentleşmenin hızlı bir şekilde artmasına neden olmaktadır. Bu bağlamda inşaat sektörü ön plana çıkmakta, betona talep artmakta ve bu talebe paralel olarak ülkemizde ve dünyada hazır beton üretimi gittikçe yaygınlaşmaktadır. Hazır beton üretim tesisleri sosyo-ekonomik açıdan önemli bir sektördür. Bununla birlikte her endüstriyel tesiste olduğu gibi hazır beton tesislerinin de üretim sürecinde çevreye olumsuz etkileri bulunmaktadır. Bu olumsuzluklar doğal kaynak ve enerji tüketimi ile hava, su, toprak ve gürültü kirliliğidir. Beton bileşiminde büyük bir orana sahip olan agrega ve su hazır beton santrallerinde kullanılan doğal kaynaklardır. Agreganın tesise taşınması, depolanması ve nakliyesi sırasında oluşan toz emisyonları hava bileşimini bozarak hava kalitesini değiştirmektedir. Hazır beton üretim tesislerinde, araçların ve sahanın yıkanması sonucu askıda katı madde konsantrasyonu ve bulanıklık değeri yüksek olan atıksu oluşmaktadır. Beton üretiminden kaynaklanan atık çamurda hazır beton üretim tesislerinde proses kaynaklı katı atıklardır. Üretim aşamasında ortaya çıkan bu kirlilikler uygun şekilde bertaraf edilip kontrol altına alınmazsa çevre ve ekosistem zarar görmektedir. Ancak işletmede gerekli önlemlerin alınması halinde çevresel etkilerin tamamen ortadan kalkması ya da en aza inmesi mümkün olmaktadır. Bu çalışmada; hazır beton üretim tesislerinde üretimden taşımaya kadar olan süreçlerde oluşabilecek çevresel sorunlar ve bu sorunların kontrolü için alınması gereken önlemler incelenmiştir.