Üstün Zekalı-Üstün Yetenekli Çocuklar ve Hemşirelik Yaklaşımları

Abstract

Üstün zeka, akranlarına göre üstün bilişsel becerilere sahip olma ve bu becerileri günlük aktivitelerde kullanma olarak tanımlanmaktadır. Üstün yetenek ise çeşitli alanlarda akranlarından daha yüksek performans gösterme potansiyeline sahip olma olarak tanımlanmaktadır. Üstün zekalı ve üstün yetenekli çocuklar başta eğitim olmak üzere birçok alanda sorunlarla karşılaşmaktadır. Hemşireler üstün zekalı çocukların erken tanısında, sorunlarının saptanmasında ve danışmanlık noktasında önemli roller üstlenirler. Bu derlemede üstün zekalı- üstün yetenekli çocukların gereksinimleri ve hemşirelerin rollerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla veri tabanlarından “üstün zeka”, “üstün yetenek”, “çocuk”, “hemşirelik”, “IQ” anahtar kelimeleri kullanılarak yapılan literatür taraması sonucunda elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda üstün zekalı-üstün yetenekli çocukların özelliklerinin yeterince bilinmediği, gereksinimlerinin göz ardı edildiği, bu konuda hemşirelere önemli roller düştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Hemşireler üstün zekalı çocukların erken tanısında, çocuğun özellikleri ve davranışsal göstergelerinin belirlenmesinde, potansiyel sağlık sorunlarının saptanmasında önemli roller üstlenirler. Geleceğe yönelik çocuk ve ailesine danışmanlık yapmak, psikososyal destek sağlamak ve ebeveynlerin yetiştirme uygulamalarına destek vermek de hemşirelerin rolleri arasındadır. Hemşirelerin üstün zekalı-üstün yetenekli çocuk ve ailelerinin yaşadığı sorunlara somut çözümler geliştirmeleri ve ebeveynlerin bilgilendirilmesinde rol almaları önerilebilir.