Bir Boyutlu Filtrasyonda Boyut Etkisinin ve Tabakalı Filtre Kek Oluşumunun Süspansiyonun Susuzlaştırma Davranışına Etkisi

Abstract

Endüstriyel atıkların atık barajlarında depolanma maliyetlerine alternatif bir çözüm olarak geotekstil tüpler pratik bir susuzlaştırma ve depolama yöntemi olarak pek çok yerde başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Geotekstil tüp uygulamalarında sentetik polimerlerin kullanımı yüksek su muhtevasına sahip atıkların susuzlaştırılmasını hızlandırmaktadır. Bu deneysel çalışmada Kütahya Espey bor zenginleştirme (konsantratör) tesisinin atık barajından temin edilen zemininin, anyonik polimerler ve geotekstil tüpü temsilen tasarlanan iki farklı boyuttaki bir boyutlu susuzlaştırma deney düzeneği kullanılarak, susuzlaştırılması araştırılmıştır. Deneylerde tekrarlı dolum yapılarak oluşan tabakalı filtre kekin susuzlaştırma davranışına olan etkisi belirlenmiştir. Deneysel sonuçlar, boyut etkisinin filtre kek oluşumuna, filtre kekin su muhtevası ve yüksekliğine etkisinin olmadığı, polimerlerin küçük boyutlu filtrasyon deneylerinde susuzlaştırma süresini daha çok hızlandırdığı, polimer kullanımının susuzlaştırma sürecini önemli bir şekilde hızlandırmasına rağmen çökelmiş atık zemin hacminde (filtre kek) %10’dan daha fazla hacim artışına sebep olduğu, polimersiz deneylerde büyük boyutlu sistemdeki filtrasyon oranının, küçük boyutlu sistemdeki filtrasyon oranından daha hızlı olduğu, buna karşın polimerli deneylerde ise bu oran her iki deney sisteminde de aynı bulunduğu belirlenmiştir.