Meta Analiz, Meta Sentez ve Betimsel İçerik Analizlerine Genel Bir Bakış

Abstract

Nitel verilerin analizleri yapılırken meta analiz, meta sentez ve betimsel içerik analizinin birbirine sıklıkla karıştırıldığı literatürdeki birçok çalışmada görülmektedir. Bu çalışmada, birbirinden farklı içeriklere sahip olan bu analiz yöntemlerinin ayrı ayrı açıklanması ve karşılaştırılması gerçekleştirilmiştir. Meta analiz farklı çalışmalardan elde edilen sonuçların birleştirilerek genel bir sonuç elde edilmesi ya da bir çalışmaya ait sonuçların tekrar analiz edilmesi manasına gelmektedir. Meta analiz, analizlerin analizi olarak yorumlanmaktadır. Doğası gereği daha çok rakamlar, katsayılar ve etki büyüklüğünün yer alması bu analiz yönteminin daha çok nicel çalışmalar için uygun olduğunu göstermektedir. Meta Analiz daha çok nicel araştırmalar için geçerli olmasına karşın, meta-sentez yöntemi de belli konularda yapılmış olan nitel çalışmaların birlikte değerlendirilmesi ihtiyacından dolayı ortaya çıktığı söylenebilir. Nitel çalışmalarının birbirine çevrildiği bir sentez yaklaşımı, çalışmaların sonuçlarını resmetmek için kullanılan sistematik bir karşılaştırma veya nitel çalışmaların bulgularının karşılaştırılması veya birleştirilmesi ile oluşturulan kuramlar, üst anlatılar, genellemeler ve yorumlamalı çeviriler şeklinde tanımlanmıştır. Betimsel içerik analizi ise araştırmacının herhangi bir konu veya disipline ilişkin genel eğilim ve araştırma sonuçlarını ortaya koymak adına gerçekleştirdiği sistematik derleme yöntemine betimsel içerik analizi yöntemi denilmektedir. Ülkemizdeki yayınlar incelendiğinde, daha çok meta analiz ve betimsel içerik analizlerinin yapıldığı görülmektedir. Yapılan meta analiz çalışmalarının betimsel içerik analizi şeklinde sunumunun yapılıyor olması bu çalışma alanlarında daha çok bilgilendirilmenin yapılması gerektiği sonucunu ortaya koymaktadır.