Deprem Vergisi Tartışmaları Çerçevesinde Özel İletişim Vergisinin Analizi

Abstract

Bilindiği üzere Türkiye deprem kuşağında yaşayan bir ülke olup topraklarında sıkça irili ufaklı deprem yaşanmaktadır. Yaşanan depremlerden sonra devletin müdahale gücü, afetzedelere olan desteği ve önceden alması gereken tedbirler sürekli sorgulanmaktadır. 1999 yılında meydana gelen Gölcük ve Düzce depremlerinden sonra yürürlüğe konulan ve halkın “deprem vergisi” olarak hafızasına kazıdığı Özel İletişim Vergisi’nin etkinliği ve nereye harcandığı; her büyük deprem sonrasında kamuoyunda tartışılmaktadır. Fakat deprem nedeniyle geçici olarak yürürlüğe konulan bu verginin dört yıl sonra kalıcı hale getirilmesiyle birlikte; depremin bağlamından koptuğu, iktisadi ve mali işlevleri ağır basan bir vergi haline geldiği görülmektedir. Ayrıca bir vergi gelirinin spesifik olarak nereye harcandığının tespitine 5018 sayılı Kanun imkan vermemektedir. Deprem gibi doğal afetler karşısında devlet politikalarının etkinliği ve başarısı hakkındaki tartışmaların bu vergi üzerinden yürütülmek yerine; deprem meydana gelmeden önce bu amaçla oluşturulmuş yeterli nitelikte bir fon olup olmaması, politikacıların deprem gerçeğine atfettiği önemin boyutları ve deprem öncesi alınabilecek diğer tedbirler gibi konular üzerine kaydırılması gerektiği düşünülmektedir.