Helisel Kazıkların Tarihsel Gelişimi ve Günümüzdeki Uygulama Alanları

Abstract

Yaklaşık 1800’lü yılların ortalarından başlayarak, son dönemlerde popülaritesi giderek artan helisel kazıklar, farklı yükler altında (basınç, çekme, yanal, dinamik, vs.) farklı zemin türlerinde (kil, kum, buzul zemin gibi) ve birçok inşaat mühendisliği yapısını başarıyla desteklemede kullanılan bir derin temel sistemidir. Kullanılmaya başlandığı dönemlerde, dünyanın en önemli mühendislik gelişmelerinden biri olarak varsayılmaktadır. O dönemlerde yeterli ölçeklerde makine teçhizatının olmaması kazık kurulumlarının insan veya hayvan gücü ile gerçekleştirilmesinden kaynaklanan zorlukları da beraberinde getirmiş ve helisel kazıkların sınırlı uygulama alanı bulmasına neden olmuştur. Son dönemlerde, teknolojinin gelişmesine bağlı olarak güçlü tork makinelerinin üretimi ve helisel kazık imalatının daha kolay yapılabilmesi gibi etkenlerden dolayı artık dünyanın birçok yerinde kullanılmaya ve birçok bilim adamı tarafından helisel kazıklar ile ilgili çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Helisel kazıklar birçok zemin türünde uygulanabilmeleri, istenilen boyutlarda üretilebilmeleri, sınırlı veya dar alanlarda zemine monte edilebilmeleri, çevreci bir temel tipi olmaları, yeraltı suyu ve su içerisinde imalat edilebilmeleri gibi birçok avantajlarından dolayı diğer derin temel sistemlerine göre önemli bir alternatif oluşturmaktadır. Günümüzde helisel kazıklar offshore yapıları, rüzgâr türbinleri, güneş tarlaları, gömülü borular, istinat yapıları, geçici yapılar, iskeleler, marina, liman, konut ve sanayi temellerinde gittikçe daha fazla kullanım alanı bulmaktadır. Bu çalışmanın amacı, helisel kazıkların yaklaşık iki yüzyıla dayanan tarihi süreci, son dönemlerde artan kullanımları ve uygulama alanları ile alakalı bilgi sunmaktır.